Yoga

Czym jest joga dla współczesnego człowieka?

Aby odnieść się do tak postawionego pytania należałoby najpierw przedstawić czym w ogóle jest joga. Tym bardziej, że staję się ona coraz popularniejsza nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Dla przykładu w USA jest obecnie więcej szkół jogi niż klubów Fitness. Jest to niesamowite, że jedna z najstarszych tradycji samodoskonalenia i wewnętrznego rozwoju kultywowana przez człowieka znajduje uznanie w XXI wieku.

Tradycja jogi sięga 5000 lat, więc ciężko w kilku zdaniach relacji, chociażby w telegraficznym skrócie przedstawić jej historię. Samo słowo pochodzi z sanskrytu (języka staroindyjskiego) i jak czytamy w "Słowniku wyrazów obcych" Władysława Kopalińskiego – yoga oznacza: ujarzmienie, rygor, dyscyplinę duchową.

Jedno słowo - wiele znaczeń

Z trzech najważniejszych – pierwszym jest ujarzmienie, rozumiane jako opanowanie własnego ciała i umysłu. Według jednego z wielkich dzieł JOGASUTR – Patandzalego – napisał on, że: (yogaśgcittavrittinirodahah – ver 1.2) co w bardzo wolnym tłumaczeniu oznacza: „joga jest zatrzymaniem poruszeń umysłu”.

Inne znaczenie to droga. Joga jest zatem podjęciem pewnych działań, nałożeniem samodyscypliny w podążaniu do celu. Joga oferuje nam system codziennej praktyki dający bardzo szybko wymierne efekty. Metoda ta obejmuje sposoby pracy ze wszystkimi aspektami naszej egzystencji: z ciałem, psychiką i duchem. Jednak, aby je utrwalić konieczna jest stałość i systematyczność w praktyce. Owo ujarzmienie nie jest bowiem jednorazowym aktem, ale ciągłym procesem, czyli kroczeniem określoną drogą.

Jeszcze inne ze znaczeń to zjednoczenie. Od zarania dziejów myśli i działania człowieka kierowały się ku osiągnięciu doskonałości, wewnętrznej spójności, poznaniu swej prawdziwej Natury. Jest ona bardzo praktycznym systemem osobistego rozwoju, który poprzez pracę z ciałem prowadzi do poprawy jakości życia i utrzymania ciała w zdrowiu. Świadome wykonanie pozycji jogi pozwala poznać zarówno swoje ograniczenia, jak i mocne strony. Praktyka jogi prowadzi do pogłębienia zdolności koncentracji i wyciszenia rozbieganego umysłu.

Już pewnie, drogi czytelniku, rodzi Ci się inne pytanie – skąd to się wzięło. Korzenie jogi sięgają najstarszych dziejów człowieka. Wywodzi się z Indii i powstała w okresie formowania się cywilizacji. Najstarsze dowody obecności jogi w postaci figurek w asanach datowane są na 5 tyś lat p.n.e. System jogi wraz z jego filozofią w pełni ukształtował się około III w p.n.e. Mniej więcej w tym czasie powstał najważniejszy i najstarszy ze znanych traktatów jogi Jogasutry. Przypisywany jest wielkiemu mistrzowi nazywanemu Patanjali. W traktacie spisanym w tradycyjny sposób w postaci krótkich zwięzłych sentencji zwanych sutrami przedstawiony jest cały system filozofii i praktyki jogi. Tekst ten jest najbardziej znany na Zachodzie i wywiera obecnie największy wpływ na praktykujących. Przekaz jogi przetrwał do dziś w Indiach... W początkach XX wieku rozpoczął się proces rozprzestrzeniania jogi z krajów Dalekiego Wschodu na Zachód. Jej wymiar praktyczny jak i uniwersalny przekaz sprawił, że szybko przeniknęła do różnych kultur świata.

Współczesne myślenie o jodze

Na jogę można także spojrzeć inaczej, bardziej współcześnie, od strony fizycznej. zdrowotnej czy tylko fitnesowej (Jednak należy wyraźnie podkreślić, że joga to nie fitness). Przy czym obecnie wiele szkół czy miejsc, w których nauczana jest joga oferuje różne jej nurty. Co ponownie znajduje wytłumaczenie w tradycji. Zatem należy podkreślić, że źródłem zróżnicowania metod praktyki jogi jest sposób przekazu kultywowanego tradycyjnie niemal do tej pory. Joga przez setki lat nie wykształciła żadnego sformalizowanego ani zinstytucjonalizowanego sposobu przekazu praktyki. Podstawą nauczania jest nadal przekaz osobistego doświadczenia w relacji mistrz-uczeń, a mistrzowie dość swobodnie czerpali ze spuścizny, wzbogacając i modyfikując ją o własne doświadczenia. Niejednokrotnie też dobierali techniki praktyki do indywidualnych możliwości i potrzeb uczniów, w każdym przypadku kładąc nacisk na inne jej aspekty.

Zapewne jednak to co Cię najbardziej interesuje czytelniku to: joga a zdrowie. Praktyka jogi przynosi wiele dodatkowych efektów, a głównym z nich jest poprawa zdrowia fizycznego i kondycji psychicznej. Jeśli dziś na Zachodzie mówimy o jodze, to mamy na myśli przede wszystkim właśnie jogę, której głównym celem praktyki staje się zdrowie. Wydaje się to całkiem naturalne.

Dzisiaj większością osób, które rozpoczynają praktykę jogi kieruje chęć poprawy stanu ogólnego zdrowia albo jak inaczej to ujmując – chęć zadbania o siebie. Jogę można traktować jak swego rodzaju system gimnastyki dla ciała przynoszący dodatkowo uczucie zrelaksowania i odprężenia i wiele osób tak robi. Joga jako gimnastyka jest bardzo wszechstronna – uwzględnia wszystkie partie ciała oraz formy pracy z ciałem. Odkrywanie głębszego wymiaru praktyki zależy od osobistego zaangażowania. Jeśli podejmujesz praktykę jako drogę rozwoju, warto wybrać nauczyciela z dużym doświadczeniem.

Jakie efekty daje joga?

Pierwszym efektem praktyki jogi, jaki można odczuć już po kilku zajęciach jest poprawa samopoczucia. Osoby ćwiczące jogę mają więcej energii, są pogodniejsze, bardziej zrelaksowane i odprężone, lepiej śpią. Wynika to z wpływu praktyki na wszystkie poziomy naszego istnienia:

-> na poziomie fizycznym ciało staje się sprawniejsze, bardziej elastyczne, a jednocześnie mocniejsze. Wyrabia się koordynacja, stabilność i równowaga ciała. Znika wiele dokuczających nam bólów spowodowanych stylem życia np. bóle kręgosłupa związane z siedzącym trybem życia czy bóle głowy związane z chronicznym napięciem w ciele.

-> na poziomie fizjologicznym poprawia się funkcjonowanie wszystkich układów – oddechowego, krwionośnego czy dokrewnego.

-> na poziomie psychiki poprawia się zdolność koncentracji. Osoby praktykujące lepiej rozpoznają i radzą sobie z pojawiającymi się emocjami. Dzięki poznaniu sztuki świadomego relaksu zwiększa się zdolność radzenia ze stresem.

Czy występują efekty uboczne?

Tak bo z czasem następują głębsze zmiany. Osoby ćwiczące jogę zmieniają swój tryb życia włączając do niego elementy tzw. zdrowego stylu życiu - zdrowa dieta, rezygnacja z używek, aktywny wypoczynek itd. Praktykujący jogę odczuwają wewnętrzny spokój i stabilność, poprawiają się także relacje z innymi ludźmi. Dzięki wytrwałej praktyce odkrywamy w sobie to, co wychodzi poza ciało i poza proste funkcje umysłu. Odkrywamy wewnętrzna głębię. Głębię wypełniającego nas ducha.