Numizmatyk z przypadku

Mariusz Kaniak, ekspert finansowy, który kiedyś zajmował się filatelistyką. Dziś kolekcjonuje monety i banknoty. Wiedzy na temat numizmatyki może mu pozazdrościć niejedna osoba. Sami sprawdźcie.

Podobno numizmatyką zainteresowałeś się przez przypadek, na czym on polegał?

Wydaje mi się, że moje ludzie z mojego pokolenia lubili kolekcjonować różne rzeczy, na przykład znaczki. Sam też zajmowałem się filatelistyką, ale było to bardzo dawno temu. Jak zrodził się pomysł na zbieranie monet i banknotów? Któregoś razu kolega Łukasz przyniósł do pracy banknot kolekcjonerski z wizerunkiem Papieża Jana Pawła II. Zakupił go w oddziale Narodowego Banku Polskiego dla kogoś z rodziny, szczegółów już pamiętam. Natomiast pamiętam, że następnego dnia udałem się do tego oddziału banku, by samemu zobaczyć jakie są banknoty i w jakiej cenie.

I wtedy stałeś się posiadaczem kolekcjonerskiego banknotu?

Nie, nie dokonałem wówczas żadnego zakupu. Po kilku dniach zobaczyłem reklamę Skarbnicy Narodowej z monetą Józefa Piłsudskiego. Podany był tam numer telefonu, więc zadzwoniłem. I zaczęło się… Pani, z którą rozmawiałem potrafiła tak ciekawie opowiadać o monetach, kolekcjach, historii świata. Byłem zafascynowany. Pomyślałem, że mógłbym kupować takie rzeczy dla swoich dzieci. Zamówiłem więc monetę z Marszałkiem Piłsudskim. Zatem posiadaczem banknotu kolekcjonerskiego jestem dopiero od ponad dwóch lat. Cały czas się tego uczę. Ale chyba mam już w swoich zbiorach kilka ciekawych pamiątek. Powiem tak, to bardzo wciąga. Chciałoby się kupić więcej, ale czasem trzeba odmówić. Kolekcjonowanie numizmatów jest bardzo ciekawe, ale kapitałochłonne, umiejętność wyboru jest tu bezcenna.

źródło: Narodowy Bank Polski - Internetowy Serwis Informacyjny (nbp.pl)

To jakie perełki masz już z swoich zbiorach?

Mogę się skromnie pochwalić kilkoma ciekawymi „rodzynkami”. Do nich należy zegarek ze złotą monetą z wizerunkiem Papieża Jana Pawła II. Moneta została wybita 16 października 2020 roku w Rzymie, czyli w dniu rocznicy wyboru Jana Pawła II na papieża. Jest to moneta ze złota – próba 999/1000 (najwyższa jakość mennicza, najcenniejsza dla kolekcjonerów). Ponadto zegarek został wyposażony w szwajcarski mechanizm kwarcowy a bransoleta dodatkowo uszlachetniona czystym złotem. Do tego załączony jest certyfikat autentyczności oraz pudełko z herbem papieskim. I rzecz ważna, co nabiera wartości kolekcjonerskiej, jest jego niski nakład. Raptem 200 sztuk na świecie. Numeracja wygrawerowana jest na pokrywie zegarka. Mój szczęśliwy numer, to: 020/200. Numeracja też ma swoją dodatkową wartość. Najwięcej zyskują te z numeracjami pierwszymi lub ostatnia.

źródło: https://www.skarbnicanarodowa.pl/akcesoria/zegarek-ze-zlota-moneta-z-jpii

Posiadam też unikatową kronikę o II wojnie światowej. Nakład, to 1945 sztuk na świecie (często wielkość nakładu nawiązuje do jakieś daty, tutaj mamy zakończenie wojny). Kronika zawiera: 15 historycznych autentycznych monet, 9 oryginalnych banknotów, 36 znaczków z tamtej epoki, 3 oryginalne papiery wartościowe (obecnie mają wartość tylko historyczną), fragment legendarnego brytyjskiego myśliwca Spitfire (na którym latali też Polacy), przedruk dyrektywy Hitlera – rozkaz napadu na Polskę, do tego jeszcze albumy i mapy oraz złota moneta „75 years of peace” (próba: 999/1000). Jest to pierwsza w historii kronika numizmatyczno-filatelistyczna przedstawiająca losy Polaków i Polski. A została ona wydana w 75 rocznicę zakończenia II wojny światowej – największego konfliktu zbrojnego w historii (70 mln ludzi zginęło, w tym 6 mln Polaków). Dla mnie bardzo ważna, z punktu widzenia mojego zainteresowania tym okresem, kolekcja.

źródło: https://www.skarbnicanarodowa.pl/polska-numizmatyka/monety-kolekcjonerskie/ii-wojna-swiatowa-kronika-nimizmatyczna

Z których monet jesteś szczególnie dumny?

Monet Polski z okresu międzywojennego (24 sztuki), które są dziś bardzo trudno dostępne w komplecie. Jestem jedną z tych osób, która mając gwarancję ze Skarbnicy Narodowej, stanie się szczęśliwym posiadaczem monet naszych ojców i dziadków. Dodatkowo ze słynnej Mennicy Francuskiej posiadam złotą monetę – próba 999/1000, upamiętniającą Łuk Triumfalny – jeden z najsłynniejszych obiektów Paryża, ukończony w 1836 roku ku chwale francuskiego oręża, należy do najchętniej odwiedzanych i fotografowanych atrakcji w mieście nad Sekwaną. Limit bardzo ograniczony do 500 sztuk. Podwójnie uśmiechnęło się do mnie szczęście, gdyż poza tym, że udało mi się ją nabyć, to dodatkowo o numeracji: 002/500.

Co zaciekawiło Cię w numizmatyce?

Numizmatyka to dobra lekcja historii. Numizmatyka to nie tylko niezwykła pasja, ale przede wszystkim cieszący się popularnością sposób inwestowania pieniędzy. Piękne, wspaniale wykonane srebrne lub złote monety o niskich nakładach, to często prawdziwe dzieła sztuki. Co ciekawe – kolekcjonowanie monet było modne już za czasów antycznych. Co bym doradzał osobom, które chciałyby się tym zainteresować? Przede wszystkim nie kupować wszystkich monet. Warto wcześniej trochę poczytać, kierować się zasadami, że o cenie decydują: rodzaj stopu, próba i nakład. Ale wpływ na wartość numizmatyczną ma także wiek monety. W Polsce większość transakcji kolekcjonerskich odbywa się przez Allegro, ale są również aukcje przeprowadzane przez Warszawskie Centrum Numizmatyczne. Można też zakupić bezpośrednio przez: Narodowy Bank Polski, czy też Skarbnice (np. Narodowa, Gdańska).

źródło: Zygmunt III Waza, 50-dukatów koronnych, 1621, Samuel Ammon | Desa Unicum

Ostatnio przeczytałem taką mądrą maksymę:

„…być może kolekcje w muzeach i prywatnych zbiorach będą ostatnimi miejscami, gdzie przetrwają pieniądze w formie materialnej. Widzimy przecież, że świat zmierza do eliminacji pieniądza w formie fizycznej – monety czy banknotu”.

Cytat z czasopisma "Monety i Historia" (nr. 4/2021), art. "Nadejdzie czas, że przekażę wnukom moje zbiory", str. 38, rozmowa z prof. Bogdanem Cimałą historykiem i wieloletnim klientem Skarbnicy Narodowej.

Na koniec, czy mógłbyś przytoczyć kilka ciekawostek, które mogą zaskoczyć czy też przekonać innych do tego, by zainteresowali się numizmatyką?

Proszę bardzo:

• Najdroższa moneta na świecie, to Silver Dollar z 1794 r. W 2013 r. słynny kolekcjoner monet Bruce Morelan zapłacił za cenną monetę aż 10 milionów dolarów.
• Najdroższa polska moneta, to 100 dukatów z popiersiem Zygmunta III Wazy z 1621 r. W 2018 r. sprzedana na aukcji w Stanach Zjednoczonych za 2 160 000 dolarów.
• W związku odbywającym się w Polsce Konkursem Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w 1995 r. NBP wyemitował z tej okazji monetę (próba 900/1000 Au) o nakładzie 500 sztuk. Ówczesna cena wynosiła 780 PLN (już po denominacji złotego). Obecnie moneta osiąga wartość kilkudziesięciu tysięcy złotych. Powód takiej ceny: wykup monet przez grupę Japończyków zakochanym w muzyce Fryderyka, która przyjechała na koncert.
• W Bydgoszczy bito monety już w średniowieczu (1594 r.). Początkowo działała ona jako prywatna, ale od 1613 jako Królewska. To tam właśnie w niewielkim nakładzie wybito złotą studukatówkę ważącą ok. 350 gramów o średnicy 70 mm, która ustanowiła rekord aukcyjny dla polskiej monety. Okazją do jej wybicia było prawdopodobnie zwycięstwo nad Turkami w bitwie pod Chocimiem.
• Wkrótce będzie można nabyć w NBP banknot kolekcjonerski z wizerunkiem Lecha Kaczyńskiego. Nakład niski: 80 000 sztuk. Będzie można na nim zarobić. Dla porównania – dwa lata temu można było zakupić w NBP banknot z wizerunkiem Ignacego Jana Paderewskiego z okazji 100-lecia powstania Polskiej Wytwórni papierów Wartościowych o nominale 19 złotych za 80 PLN. Obecnie cena waha się w granicach: 480 PLN.

Dziękuję za rozmowę!